Inleiding
Tijdrijden is een discipline binnen het wielrennen waarbij het gaat om het zo snel mogelijk afleggen van een bepaalde afstand. De renners rijden individueel en starten om de paar minuten. Het is een discipline waarbij de aerodynamica van de fiets en de renner een belangrijke rol speelt. Het doel is om zo min mogelijk luchtweerstand te ondervinden tijdens het fietsen.
De theorie achter een hol voorwiel en een vol achterwiel
Wielrenners willen tijdens het rijden zo min mogelijk luchtweerstand ondervinden. Dit wordt ook wel aerodynamica genoemd. Een luchtweerstand kan ontstaan doordat de lucht tegen het wiel aan botst. Door de vorm van het wiel aan te passen kan er minder luchtweerstand worden gecreëerd. Dit is waar het volle voorwiel om de hoek komt kijken. Het volle oppervlak zorgt ervoor dat de luchtweerstand vermindert, waardoor de renner minder kracht hoeft te leveren om dezelfde snelheid te behouden. Dit is weer te vinden in volgend wetenschappelijk artikel in verband met dit onderwerp.
Volgende afbeelding geeft het verschil in weerstand weer onder verschillende windhoeken. Alle wielen starten ongeveer met dezelfde luchtweerstand bij een wind die volledig op kop zit (0°). Het schijfwiel (Zipp 900 – rode lijn) vertoonde een afname van de luchtweerstand bij toenemende hellinghoek tot 20° helling, waarbij de luchtweerstand zelfs negatief werd. De Zipp 1080 en 808 vervolledigen het podium, waarbij de luchtweerstand afneemt bij hellinghoeken boven 10°. De Lightweights wielen zijn een goede oplossing voor hoge hellinghoeken (>20°); bij een hellinghoek van 30° produceren ze zelfs minder luchtweerstand dan de Zipp 808 en slechts iets meer luchtweerstand dan de zeer diepe Zipp 1080 velgen. Het slechtst presterende wiel in dit onderzoek was de Campagnolo Bora, met 55% meer luchtweerstand dan de Zipp 1080 bij een hellinghoek van 20°. Zelfs de Zipp 303, met een lagere velg dan de Bora, genereerde minder luchtweerstand dan de Bora over het gehele onderzochte hellinghoekbereik.
Hoe werkt dit in de praktijk?
In de praktijk is het zo dat de meeste tijdritfietsen van wielrenners een hol voorwiel hebben en een vol achterwiel. Dit zorgt voor een betere aerodynamica en dus een hogere snelheid. Hiervoor moeten de weersomstandigheden wel goed zitten. Indien het weer slecht is, zal de renner in kwestie moeten kiezen voor een andere wielencombinatie.
Welke wielencombinatie is het beste wanneer?
Om de juiste combinatie tijdens een tijdrit te kiezen, is het weer een grote en belangrijke factor. Vooral de wind is in dit geval bepalend. Indien er weinig of geen wind is, kiezen ploegen voor het volle wiel. Indien er veel wind is, zullen de renners met halfopen of open wiel gebruiken. Indien de wind te hard is, kan dit ervoor zorgen dat de grip tussen het wiel en grond verlaagt wordt. Dit is vooral gevaarlijk wanneer er zijwind is. De kans op valpartijen wordt dan veel groter.
Welke andere factoren spelen een rol?
Naast de keuze van de wielcombinatie zijn er ook andere factoren die een rol spelen bij het bepalen van de beste fietsconfiguratie voor een tijdrit. Zo kan de positie van de renner op de fiets invloed hebben op de aerodynamica en snelheid.
Daarnaast spelen ook de kledingkeuze van de renner en de helm die hij of zij draagt een belangrijke rol. Zo kan een aerodynamische helm bijvoorbeeld zorgen voor minder luchtweerstand.
Veelgestelde vragen
Moet ik mijn fietsconfiguratie aanpassen voor een tijdrit?
Ja, het is aan te raden om je fietsconfiguratie aan te passen voor een tijdrit. Dit kan bijvoorbeeld inhouden dat je een hol voorwiel en vol achterwiel gebruikt, afhankelijk van de omstandigheden en je persoonlijke voorkeur.
Zijn er nadelen aan het gebruik van een hol voorwiel en een vol achterwiel?
Ja, in sommige gevallen kan het leiden tot een tragere snelheid en een hogere kans op valpartijen.
